ΠΑΝΑΘΗΝΑΙΑ

Τα Παναθήναια ήταν αρχαία ελληνική γιορτή των Αθηνών αφιερωμένη στη θεά Αθηνά η οποία λάμβανε χώρα στην πόλη κάθε τέσσερα χρόνια. Για τους πολίτες της Αθήνας ήταν το σημαντικότερο γεγονός του χρόνου, αλλά δε θεωρούνταν τόσο σημαντικό όσο αυτό των ολυμπιακών αγώνων. Χωριζόταν στα Μικρά και στα Μεγάλα Παναθήναια.

Η ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΤΗΣ ΓΙΟΡΤΗΣ

Η λέξη Παναθήναια σημαίνει «γιορτή για όλους τους Αθηναίους», δηλαδή για όλους τους κατοίκους της Αττικής. Στους αρχαιότερους χρόνους, οι κάτοικοι της Αθήνας, δηλαδή οι κάτοικοι της περιοχής γύρω από την Ακρόπολη γιόρταζαν τα «Αθήναια». Όταν ο Θησέας ένωσε τους δήμους της Αττικής και όρισε την Αθήνα ως πρωτεύουσα, η γιορτή αυτή επεκτάθηκε έτσι ώστε να ταιριάζει στον τώρα μεγαλύτερο ρόλο της Αθήνας, και ονομάστηκε «Παναθήναια», δηλαδή για όλους τους κατοίκους της νεοσύστατης διοικητικής περιοχής.

Ο θεσμός των Αθήναιων χάνεται στην προϊστορία και αρχικά ήταν μηνιαία θυσία που γινόταν στα τέλη του κάθε μήνα προς τιμή της Αθηνάς και του Εριχθόνιου που μετατράπηκε αργότερα σε τελετή με εορταστικό χαρακτήρα και γινόταν δύο φορές το χρόνο. Μία στα τέλη του Εκατομβαιώνα (τα Αθήναια) και μία στα τέλη του Πυανεψιώνα. Ο Ηρόδοτος αναφέρει ότι οι μικρές μηνιαίες θυσίες γίνονταν προς τιμή του φιδιού της Ακρόπολης, του Ερεχθέα. Μυθικός ιδρυτής των Αθήναιων ήταν σύμφωνα με την παράδοση ο Εριχθόνιος.

Στις αρχαιότερες πηγές η εορτή αναφέρεται με το όνομα «Παναθήναια» και «Παναθήναια τα μεγάλα», ενώ στους μεταχριστιανικούς αιώνες συνηθίζεται το όνομα «τα μεγάλα Παναθήναια». Μόνο πολύ λίγες αναφορές έχουμε και για «μικρά Παναθήναια». Ιδρυτής των μεγάλων Παναθηναίων είναι ο Πεισίστρατος.